Osnivanjem “Eko toplana”, grad Banjaluka je u posljednje četiri godine uštedio više od 40 miliona KM, a njeni stanovnici dobili su sigurnije grijanje, pišu Nezavisne novine.
Zahvaljujući ovom preduzeću, zaustavljeni su višegodišnji problemi s kojima se susretala i lokalna i republička vlast, pošto je stara “Toplana”, iako su sufinansirani njeni troškovi, gomilala dugove, a pritom je i snabdijevanje mazutom često bilo otežano, zbog čega su ispaštali i korisnici.
Nakon maja 2017. godine, kada su “Eko toplane” osnovane, te u februaru 2018. godine počele isporučivati toplotnu energiju, grijanje 20.000 korisnika, koje je ranije bilo dovedeno u pitanje, postalo je i stabilnije i ekološki prihvatljivo, a osim građana, ogromno rasterećenje osjetile su i gradska i republička kasa.
Da su “Eko toplane” uspješna poslovna priča, dokazuje i to što su one jedno od rijetkih preduzeća u kojima Vlada Srpske ili jedinica lokalne samouprave ima značajno vlasničko učešće, a koje bilježi pozitivne finansijske rezultate.
REZULTATI: Naime, u posljednje četiri godine, odnosno od početka rada, ovo preduzeće svake godine ostvaruje pozitivan finansijski rezultat. Pokazuju to i zvanični finansijski izvještaji, ali i izvještaji nezavisnih revizora.
Prema mišljenjima revizora, finansijski izvještaji za svaku poslovnu godinu prikazali su istinito i objektivno, po svim materijalno značajnim pitanjima, finansijski položaj “Eko toplana” na kraju svake poslovne godine, kao i rezultate njihovog poslovanja i novčane tokove za svaku završenu poslovnu godinu, u skladu sa Zakonom o računovodstvu i reviziji Republike Srpske.
Sve obavljene revizije bile su u skladu sa Međunarodnim revizijskim standardima, a revizori su izrazili uvjerenja da su revizorski dokazi koji su prikupljeni, dostatni i primjereni kao osnova za izražavanje tih mišljenja. Svi revizorski izvještaji redovno su svake godine dostavljani i gradu Banjaluka, kao jednom od osnivača “Eko toplana”.
Izvještaje o poslovanju, finansijske izvještaje, kao i izvještaje nezavisnih revizora za svaku poslovnu godinu redovno je usvajala Skupština Društva.
Osim toga, Skupština grada Banjaluka je za svaku poslovnu godinu usvojila informaciju o poslovanju, kao i informaciju o planu poslovanja, što je još jedan od dokaza ostvarenja pozitivnih poslovnih rezultata i transparentnosti poslovanja.
Izvještaji o poslovanju, kao i planovi poslovanja “Eko toplana” javno su dostupni na web stranici grada Banjaluka.
STABILNOST: “Eko toplane” Banjaluka uspješno su završile i 2020. poslovnu godinu. U toj godini, uprkos problemima izazvanim pandemijom virusa korona, “Eko toplane” su ostvarile pozitivan finansijski rezultat, a ostvarena neto dobit iznosi 523.437 KM.
I u uslovima pandemije obezbijeđena je puna stabilnost i likvidnost poslovanja, a ukupne finansijske obaveze smanjene su za više od 1,3 miliona KM, čime je zaduženost smanjena za 45 odsto.
Ukupni prihodi ostvareni u 2020. godini su 21.150.157 KM i veći su za 2,3 odsto u odnosu na 2019. godinu.
Negativan uticaj pandemije na poslovanje i finansijski rezultat je iznosio više od 1,2 miliona KM, što znači da bi bez toga ostvarena neto dobit bila veća od 1,7 miliona KM. U godini prije, odnosno 2019, ostvarena neto dobit bila je 1.113.907 KM, što pokazuje trend uspješnog poslovanja.
DIVIDENDA: U decembru prošle godine prvi put osnivačima je isplaćena dividenda iz dobiti u iznosu 200.000 KM, a ove godine već je donesena odluka o isplati dividende u iznosu od 400.000 KM. Ujedno, “Eko toplane” su jedino preduzeće u kojem grad Banjaluka ima vlasničko učešće, a koje isplaćuje dobit.
Podsjećamo, preduzeće “Eko toplane” Banjaluka d.o.o. osnovano je 30. maja 2017. godine, a izgradnja novog objekta toplane započela je već prvog narednog radnog dana – 1. juna.
U skladu sa svim ugovorenim rokovima, toplana na biomasu, odnosno drvnu sječku, instalisane snage 49 MW, sagrađena je u rekordnom roku od sedam i po mjeseci.
“Eko toplane” počele su sa sukcesivnim puštanjem u pogon kotlova u novembru 2017. godine, a komunalna djelatnost ovom preduzeću je, odlukom Skupštine grada, povjerena 1. februara 2018. U tom mjesecu su “Eko toplane” krenule i s isporukom toplotne energije po odluci Skupštine grada Banjaluka.
“Eko toplane” su, podsjetimo, formirane nakon kolapsa sistema daljinskog grijanja u Banjaluci, jer zbog nagomilanih gubitaka i obaveza nastavak poslovanja stare “Toplane” nije bio moguć, a grijanje 20.000 korisnika bilo je ozbiljno dovedeno u pitanje.
Brojke su jasne: ukupne obaveze stare “Toplane” u 2017. godini bile su veće od 95 miliona KM, što je predstavljalo više od 60 odsto gradskog budžeta.
RASTEREĆENJE: Osnivanjem “Eko toplana” grad Banjaluka je u posljednje četiri godine, dakle, uštedio više od 40 miliona KM, jer su staroj “Toplani” u prethodnom periodu svake godine obezbjeđivane subvencije, pozajmice i garancije kako bi se obezbijedio energent i funkcionisanje sistema daljinskog grijanja.
Samo od 2008. do 2018. godine grad Banjaluka i Vlada Srpske su bili prinuđeni da za potrebe nabavke energenta, kroz subvencije, pozajmice i garancije daju staroj “Toplani” oko 120 miliona KM, jer bez te pomoći grijanje u gradu nije bilo moguće.
Zahvaljujući formiranju novog preduzeća “Eko toplane” Banjaluka, nije više bilo potrebe da Vlada i grad Banjaluka subvencionišu gradsku toplanu.
“Eko toplane” su u vlasništvu “IEE technology” sa 51,03 odsto i grada Banjaluka sa 48,97 odsto vlasničkog učešća. Samo osnivanje i izgradnju nove toplane podržala je Evropska banka za obnovu i razvoj (EBRD), a projekat je prošao sve revizije i pod stalnim je nadzorom EBRD-a.
PRIZNANJE: Rezultati koji su postignuti su i krunisani. Naime, grad Banjaluka osvojio je bronzanu medalju EBRD-a za izgradnju nove toplane na biomasu, kao jedan od najboljih projekata koje je ova međunarodna finansijska institucija finansirala tokom 2017. godine.
Ovo prestižno priznanje za koje su kandidovani brojni projekti koje je EBRD finansirala širom svijeta osvojeno je na 27. godišnjem samitu EBRD-a, održanom 9. i 10. maja 2018. godine u Jordanu. Priznanje je osvojeno u kategoriji projekata koji se odnose na održivu energiju.
Projekat “Eko toplana” je i na međunarodnom nivou verifikovan kao izuzetno kvalitetan, posebno ako se ima u vidu da je prošao i sve provjere EBRD-a, ali i da EBRD vrši redovne monitoringe “Eko toplana” kroz Ugovor o implementaciji projekta i da dosad nije bilo primjedbi.