Uprkos brojnim apelima “Eko toplana” Banjaluka upućenih strateškom partneru, preduzeću “Šume Republike Srpske”, situacija je sve nepovoljnija – isporuka energenta se ne odvija prema ugovornim odredbama, pa drvnog sortimenta za banjalučko komunalno preduzeće koje grije više od 60.000 svojih sugrađana, nema dovoljno.
Saopšteno je to iz “Eko toplana”, odakle dodaju da je, zbog nepoštivanja ugovornih obaveza od strane “Šuma Republike Srpske”, pod znakom pitanja predstojeća sezona grijanja, odnosno, prema sadašnjem stanju, “Eko toplane” Banjaluka nemaju dovoljnu količinu energenta za uspješnu realizaciju grijne sezone, prenose Nezavisne novine.
“Apelujemo na donosioce odluka za prioritetnom isporukom drvnog sortimenta, te da se rukovode javnim interesom i potrebom da se najveći grad u Republici Srpskoj snabdije potrebnim količinama energenta za predstojeću sezonu, kako ne bismo došli u situaciju da Banjalučani u 2023. godinu uđu hladnih radijatora”, naveli su iz “Eko toplana”.
Podsjećaju da je još u martu ove godine održan sastanak predstavnika “Eko toplana” i “Šuma Republike Srpske” sa predstavnicima Ministarstva energetike i rudarstva i Ministarstva poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede RS.
“Na sastanku su, su sa ciljem zaštite krajnjih potrošača, predstavnici Vlade RS apelovali na sve koji snose odgovornost u vezi sa snabdijevanjem grada toplotnom energijom, da se uključe i doprinesu stabilnosti i sigurnosti funkcionisanja sistema daljinskog grijanja, ali je situacija danas teža nego tada”, poručuju iz “Eko toplana”.
Naime, kako ističu, sigurnost i stabilnost isporuke i dalje nisu obezbijeđene, a i pored apela da se učine svi napori kako bi cijene ostale iste, one su se tokom proteklog perioda mijenjale, odnosno porasle u pojedinim šumskim gazdinstvima.
Ova godina, podsjećaju, posebno je izazovna, s obzirom na svjetsku energetsku krizu uzrokovanu krizom u Ukrajini, a koja potresa cijeli svijet, pa se tako odražava i na Republiku Srpsku.
“Naročito je potrebno imati u vidu činjenicu da se za funkcionisanje toplifikacionog sistema Banjaluke koristi obnovljivi izvor energije, drvni sortiment, koji je domaći proizvod i čija nabavka – iako praćena rastom cijena proizvodnih usluga, kao što su sječa, transport i mljevenje, a u vezi su sa cijenama naftnih derivata, kao i rastom cijena ostalih inputa – ne bi trebalo da bude upitna, jer Republika Srpska raspolaže dovoljnim količinama ovog resursa”, podsjećaju iz “Eko toplana”.
Međutim, kako dodaju, “Šume Republike Srpske” ne ispunjavaju ugovorne obaveze.
“Nažalost, zbog neispunjavanja ugovornih obaveza od strane našeg strateškog partnera ‘Šuma Republike Srpske’, u vrijeme krize, koja ne bi smjela da utiče na sistem daljinskog grijanja Banjaluke iz navedenih razloga, ‘Eko toplane’ Banjaluka imaju problem da svojim korisnicima garantuju nesmetanu isporuku toplotne energije tokom predstojeće zime, zbog spoljnih faktora, s obzirom na to da je nabavka drvnog sortimenta složen proces koji iziskuje saradnju svih koji su uključeni u lanac obezbjeđivanja i nabavke energenta”, poručuju iz “Eko toplana”.
Da je stanje alarmantno, kako dodaju, potvđuje i činjenica da su od ugovorenih količina za dosadašnji period, od 54.000 metara kubnih, “Šume Republike Srpske” isporučile svega 25.735 kubika, što je 47 odsto od ukupne količine ugovorima i dinamičkim planom predviđene za ovaj period.
Kako podsjećaju, od početka obavljanja komunalne djelatnosti 2018. godine, “Eko toplane” najveće količine energenta nabavljaju od najvažnijeg, strateškog partnera “Šuma Republike Srpske”.
“Prošle godine, cijena metra kubnog sa troškovima prevoza i mljevenja iznosila je 120 KM, dok je ove godine, u skladu sa rastom cijena na međunarodnom tržištu, cijena finalnog proizvoda po metru kubnom 150 KM. Međutim, i ova cijena se mijenja, s obzirom na to da na našu adresu stižu obavještenja o dodatnim poskupljenjima od strane pojedinih šumskih gazdinstava, poput Čemernice i Kotor Varoša”, navode iz “Eko toplana”.
Do sada isporučene količine su, kako upozoravaju, ispod svakog minimuma koji može da garantuje da se sezona grijanja u Banjaluci može realizovati.
“Od strane ‘Eko toplana’ ispunjeni su svi zahtjevi propisani od strane prodavca. Ipak, bez obzira na naše razumijevanje i strpljenje, od strane ‘Šuma Republike Srpske’ izostaje poštivanje ugovornih obaveza”, tvrde iz “Eko toplana”.
Najznačajniji primjer kršenja ugovora je, dodaju, od strane ŠG Banjaluka, koje prema ugovornim odredbama treba da isporuči “Eko toplanama” 30 odsto od ukupne količine energenta ugovorenog sa “Šumama Republike Srpske”, a koje je od do sada potrebnih 18.100 kubnih metara isporučilo 4.230 kubnih metara, što je svega 23 odsto od ugovorenih količina za dosadašnji period.
Sa druge strane, tvrde iz “Eko toplana”, ŠG Prijedor im je vratilo avansne uplate i nije isporučilo niti jedan kubni metar drvnog sortimenta za predstojeću sezonu grijanja.
“Napominjemo, sva šumska gazdinstva od početka godine u svakom trenutku su bila u avansu, tako da je samo od našeg strateškog partnera zavisilo kome će usmjeriti ugovorenu sirovinu. Iz tog razloga, ponovo apelujemo na ‘Šume Republike Srpske’ da u naredna tri mjeseca ‘Eko toplane’ budu prioritet za isporuku drvnog sortimenta”, naglašavaju iz “Eko toplana”.
Osim ovih problema, kako dodaju, suočeni su i sa problemima prilikom utovara.
“Naime, dešava se da naši eksterni saradnici, prevoznici, izađu po nalogu na teren, međutim oblovina je u nekim slučajevima na nepristupačnom terenu, odosno na zemljanim putevima gdje kamioni nemaju pristup, tako da se dešava da, iz objektivnih razloga utovar nije moguć, ali nam ostaju dodatni troškovi prevoza praznih kamiona. Još jednom zahtijevamo od nadležnih da se proces nabavke energenta shvati kao ozbiljan problem i da mu se i pristupi na takav način, jer je u pitanju rješavanje problema od javnog interesa i značaja – funkcionisanje toplifikacionog sistema koji snabdijeva grijanjem trećinu populacije grada Banjaluka”, poručuju iz “Eko toplana”.
Gojković: ŠG naloženo da obezbijede dovoljnu količinu energenta
Slaven Gojković, direktor “Šuma Republike Srpske”, izjavio je da sezona grijanja u Banjaluci neće doći u pitanje kada je riječ o obezbjeđivanju drvnog sortimenta, nakon što je banjalučko preduzeće “Eko-toplane” danas saopštilo da im je ugrožena sezona grijanja.
Gojković je rekao da je šumskim gazdinstvima naloženo da obezbijede dovoljnu količinu odgovarajućeg energenta.
“Mi sada vršimo pritisak prema našim šumskim gazdinstvima da što prije izvrše svoje obaveze. Energente moramo obezbijediti i uradićemo to i kada je riječ o Banjaluci, ali i o ostalim lokalnim zajednicama”, rekao je Gojković.
Ministarstvo: Zahtijevamo striktno poštovanje ugovora
Ministarstvo poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede Republike Srpske zahtijeva od “Šuma Republike Srpske” striktno poštovanje ugovora u vezi sa snabdijevanjem gradskih toplana u Republici Srpskoj, kao i kontinuiranu isporuku ugovorenih količina drvnih sortimenata kako sezona grijanja ne bi došla u pitanje.
Saopšteno je to iz ovog ministarstva, odakle podsjećaju da su uputili ranije dopis “Šumama Republike Srpske”, kojim se zahtijeva striktna i prioritetna realizacija ugovora o isporuci drvnih sortimenata za strateška preduzeća.
“Napominjemo da će, ukoliko se desi problem sa nedovoljnim snabdijevanjem svih gradskih toplana drvnim sortimentima Ministarstvo poljoprivrede tražiti odgovornost od uprave Javnog preduzeća ‘Šume Republike Srpske’, kao i direktora šumskih gazdinstava koja ne budu isporučila ugovorene količine i ukoliko sezona grijanja bude ugrožena”, naveli su iz resornog ministarstva.